مقدمه
روغن گیربکس یا روغن دنده، ماده‌ای روان است که مانند روغن موتور، به منظور روان کردن حرکات قطعات داخل جعبه فرمان خودرو، دیفرانسیل و گیربکس یا جعبه دنده استفاده می‌شود. این روغن نیز مانند روغن موتور، باید دارای هماهنگی با قطعات جعبه دنده از لحاظ جنس باشد. همچنین دو شاخص API و SAE که در مورد روغن موتور باید دارای حد خاصی باشد، در مورد روغن دنده یا واسکازین نیز کاربرد دارد و معیار مناسبی برای سنجش میزان استاندارد بودن و کیفیت این روغن است. در این مقاله در مورد این روغن، انواع آن و زمانی که باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید، با شما بیشتر صحبت خواهیم کرد.
زمان تعویض باطری خودرو بین 2 تا 3 است.
روغن دنده
جعبه دنده و دیفرانسیل در خودرو، یکی از اصلی‌ترین قطعات در خودرو شما هستند. بدون وجود این قطعات، امکان تعویض دنده یا انتقال قدرت موتور به چرخ‌ها وجود ندارد و عملا خودرو قادر به حرکت نخواهد بود. این قطعات از بخش‌های متحرکی تشکیل شده‌اند که در هنگام کارکرد، بر روی یکدیگر حرکت می‌کنند. این حرکت منجر به ایجاد اصطکاک و ساییدگی قسمت‌های داخلی جعبه دنده خواهد شد.
از طرفی دیفرانسیل نیز به دلیل خشکی، می‌تواند به راحتی دچار شکستگی شود. به منظور جلوگیری از این اتفاق، استفاده از روغن گیربکس، راه حل مناسب و البته ارزان قیمتی است. این روغن نوی روان‌کننده است و با حرکت بین قطعات مختلف موجود در جعبه دنده یا گیربکس خودرو، حرکت آنها را روان کرده و از ایجاد آسیب‌های فیزیکی ناشی از ساییدگی این قطعات بر روی یکدیگر، جلوگیری می‌کند.
انواع روغن دنده یا روغن گیربکس
روغن گیربکس با توجه به نوع گیربکس یا جعبه دنده، دسته‌بندی می‌شود. در حالت کلی، 2 نوع از این روغن در بازار موجود می‌باشد:
روغن دنده MTF
روغن‌های Manual Transmission Fluid یا به اختصار MTF، در خودروهای دارای دنده دستی استفاده می‌شوند. این روغن‌ها غلیظ و دارای ترکیبات مناسب با جنس قطعات به‌کار رفته در جعبه دنده‌های دستی می‌باشند.
روغن دنده ATF
روغن‌های ATF یا Automatic Transmission Fluid ، روغن‌هایی هستند که در خودروهایی که دارای جعبه دنده اتوماتیک می‌باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روغن‌ها از روغن‌های MTF، دارای غلظت یا گرانروی کمتری هستند. این روغن‌ها برای استفاده در جعبه دنده‌های اتوماتیک طراحی شده‌اند و استفاده از آنها در گیربکس‌های دستی، باعث آسیب دیدن قطعات داخلی جعبه دنده خواهد شد.
ویژگی‌های روغن دنده مناسب
ویژگی‌های یک روغن گیربکس مناسب، معمولا با توجه به نوع این روغن تعیین می‌شود. برای روغن‌های مخصوص گیربکس‌های دستی، این ویژگی‌ها عبارتند از :
ویسکوزیته بالا
روغن‌هایی که برای جعبه دنده‌های دستی طراحی می‌شوند، به خاطر اصطکاک بیش از اندازه در این نوع از جعبه دنده‌ها، باید دارای غلظت یا ویسکوزیته بالایی باشند. علت این موضوع نیز توانایی بالای روغن‌های غلیظ در پوشش دهی کامل قطعات موجود در جعبه دنده است.
مقاومت بالا در برابر حرارت
اصطکاک بیش از حد دنده‌ها در جعبه دنده دستی، باعث افزایش حرارت در فضای داخلی جعبه دنده خواهد شد. این حرارت باید به گونه‌ای کاهش یابد که این وظیفه بر عهده روغن گیربکس است. از طرفی این روغن باید دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت داخل جعبه دنده باشد و در حین کارکرد، نسوزد.
مقاومت بالا در برابر فشار
در گیربکس دستی به علت نوع ساختار گیربکس، میزان فشار بین قطعات بسیار زیاد است در نتیجه روغن مورد استفاده در این نوع جعبه دنده‌ها نیز باید از لحاظ تحمل فشار، توانایی بالایی را داشته باشد.
در مورد روغن‌های مخصوص گیربکس‌های اتوماتیک، ویژگی‌های یک روغن مناسب عبارتند از :
ویسکوزیته پایین
بر خلاف روغن‌هایی که برای جعبه دنده‌های دستی مورد استفاده قرار می‌گیرند، روغن‌های مناسب برای گیربکس‌های اتوماتیک باید رقیق‌تر یا دارای ویسکوزیته پایین‌تر باشند. دلیل انتخاب غلظت پایین برای روغن دنده‌های اتوماتیک نیز، نیاز به روانکاری بهتر و سریعتر در گیربکس‌های اتوماتیک در مقایسه با گیربکس‌های دستی است.
مقاومت بالا در برابر حرارت
روغن دنده‌های اتوماتیک نیز دقیقا مشابه با روغن دنده‌های دستی، باید دارای توانایی بالایی در خنک کردن قطعات داخل گیربکس داشته باشند. علاوه بر آن، این روغن‌ها باید در موقع گردش در بین قطعات داخل گیربکس، بر اثر این حرارت دچار سوختگی نشوند.
بهترین قیمت باتری ماشین در رایا مارکت همراه با تضمین اصالت کالا موجود است.
پوشش مناسب در برابر ساییدگی و خوردگی
یکی از وظایف اصلی روغن گیربکس به خصوص در گیربکس‌های اتوماتیک، جلوگیری از ایجاد سایش و خوردگی در قطعات داخلی جعبه دنده است. این روغن باید توانایی پوشش دهی و حفاظت کافی از قطعات داخل گیربکس را داشته باشد. علاوه بر اینکه روغن‌های مخصوص گیربکس‌های اتوماتیک، باید دارای خواصی مانند ضد اکسید بودن، ضد زنگ بودن و جلوگیری از ایجاد رسوب در گیربکس را داشته باشند.
کف نکردن
کف کردن روغن دنده اتوماتیک، منجر به تشکیل حباب و اختلال در انتقال قدرت از موتور به گیربکس می‌شوند. این موضوع باعث کاهش قابل توجه میزان بازدهی گیربکس خواهد شد.
آب گریزی بالا
روغن دنده نیز مانند تمامی روغن‌های مورد استفاده در خودرو، باید دارای میزان بالایی از آب گریزی باشد. آب گریزی بالای روغن‌های مخصوص دنده، به دوام بهتر در شرایطی که رطوبت وارد فضای داخلی گیربکس می‌شود، کمک شایانی خواهد کرد.
تعویض روغن دنده
گران‌ترین و بهترین برندهای روغن گیربکس نیز، عمر مشخصی دارند و پس از پایان این زمان، باید در اسرع وقت نسبت به تعویض آن با روغن جدید اقدام کرد. زمان این تعویض برای روغن دنده‌های دستی و اتوماتیک متفاوت است و بهتر است با توجه به نوع جعبه دنده خودرو خود، در زمان تعیین شده، روغن مخصوص دنده را تعویض نمایید.
تعویض روغن دنده دستی
گیربکس‌های دستی، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که آلودگی ایجاد شده در آنها معمولا بسیار سریع تر از گیربکس‌های اتوماتیک اتفاق می افتد. بنابراین روغن مورد استفاده برای این گیربکس ها نیز در بهترین شرایط مربوط به کارکرد خودرو، معمولا پس از طی مسافت معادل 50 تا 100 هزار کیلومتر، بهتر است تعویض شود. اما ممکن است محیط تردد خودرو شما دارای شرایط ویژه‌ای باشد و همین امر، فشار بیشتری به مجموعه گیربکس و موتور وارد کند. در این حالت بهتر است پس از طی مسافت حدود 25 تا 30 هزار کیلومتر، روغن دنده تعویض شود.
طول عمر مفید باتری خودرو بستگی به نوع خودرو ، نوع رانندگی و شرایط نگهداری ماشین دارد.
تعویض روغن دنده اتوماتیک
در گیربکس‌های اتوماتیک، آلودگی در مقایسه با گیربکس‌های دستی، در سطح کمتری تولید می‌شود اما میزان حرارت در این گیربکس‌ها، بالاتر است و ممکن است روغن کیفیت خود را از دست بدهد. برای خودروهای دارای این نوع گیربکس، بهترین زمان تعویض روغن گیربکس، پس از طی مسافت 100 تا 150 هزار کیلومتر برای خودروهایی که در شرایط نرمال تردد دارند و 50 هزار کیلومتر برای خودروهای تردد کننده در شرایط دشوار می‌باشد.
عدم تعویض به موقع روغن‌های مخصوص دنده، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند افزایش دور موتور و لرزیدن خودرو، سخت شدن تعویض دنده، افزایش حرارت در گیربکس، سر و صدا در خودرو در حالت قرارگیری در وضعیت خلاص و صدمه دیدن یاتاقان‌ها و چرخ‌ها در اثر عدم انتقال صحیح نیرو شود.
راهنمای خرید روغن دنده
روغن گیربکس در یکی از بخش‌های حیاتی خودرو شما مورد استفاده قرار می‌گیرد و بهتر است در رابطه با خرید آن، وسواس به خرج دهید. توجه به نکات زیر در هنگام خرید هر نوع از روغن گیربکس می‌تواند به شما برای داشتن یک خرید مطمئن کمک کند.
برندهای معتبر را خریداری کنید
ارزش یک برند، معمولا بر اساس نظر و رضایت مشتریان سنجیده می‌شود. به سراغ برند‌هایی بروید که امتحان خود را پس داده‌اند و درصد بالایی از رضایت خریداران را در اختیار دارند.
کیفیت را فدای کمیت نکنید
معمولا قیمت روغن گیربکس آنقدر زیاد نیست که به خاطر چند هزار تومان کمتر، روغنی بی‌کیفیت را خریداری کنید و به گیربکس ماشین خود صدمات جبران ناپذیری را وارد نمایید.
خرید از فروشندگان معتبر
خرید خود را چه به صورت حضوری و چه صورت آنلاین انجام می دهید، دقت داشته باشید که از فروشندگان معتبر خریداری کنید. نمونه‌های تقلبی انواع روغن دنده مانند روغن موتور و … در بازار بسیار زیاد است و تشخیص نمونه تقلبی از اصلی نیز معمولا برای افراد غیرمتخصص چندان راحت نیست و شما به عنوان یک خریدار، به راحتی دچار ضرر خواهید شد.
روغن دنده‌ای را که با خودرو شما متناسب است، انتخاب کنید.
در هنگام خرید باطری ماشین باید به نوع و برند خودرو توجه کنید.
ساختار و جنس قطعات به کار رفته در گیربکس دستی و اتوماتیک با یکدیگر متفاوت است. بنابراین روغن مورد استفاده در این گیربکس‌ها نیز با یکدیگر متفاوت خواهد بود و نمی‌توان آنها را به جای یکدیگر به‌کار برد. در این مورد دقت بسیار زیادی داشته باشید تا با خرید اشتباه، باعث آسیب رساندن به گیربکس خودرو خودتان نشوید.
سخن آخر
تعویض روغن‌های مخصوص دنده، به اندازه خرید یک روغن گیربکس استاندارد اهمیت دارد و بهتر است برای داشتن یک خرید مطمئن و صحیح، فروشندگان با سابقه و معتبر را انتخاب کنید. سایت رایا مارکت با سابقه دو دهه فعالیت در زمینه فروش محصولات و ملزومات مورد نیاز برای خودرو، انواع روغن‌های دنده مناسب برای گیربکس‌های اتوماتیک و دستی را در برندهای مختلف برای فروش عرضه کرده است. شما می‌توانید برای خرید هر یک از محصولات رایا مارکت و انواع روغن گیربکس با مشاوران ما در قسمت فروش تماس حاصل فرمایید.
در پایان از نگاه پر مهر شما و زمانی که برای خواندن این مقاله در اختیار ما گذاشتید، کمال قدردانی را داریم و امیدواریم که از این مقاله استفاده کافی را برده باشید.
