به زبان ساده، فیلتر هوا قطعهای است که در مسیر ورودی هوا به موتور خودرو قرار میگیرد و وظیفه اصلی آن، پاکسازی هوای ورودی از هرگونه ذرات معلق، گرد و غبار، حشرات و سایر آلودگیها است. این عمل تصفیه هوا نقش بسیار مهمی در عملکرد صحیح و افزایش طول عمر موتور خودرو ایفا میکند.
آشنایی با انواع فیلتر هوای خودرو
خودروهای مختلف با توجه به نوع پیشرانه، حجم موتور، سال طراحی و عوامل دیگر، از انواع فیلتر هوا با شکل و اندازههای متفاوت استفاده میکنند. در ادامه به بررسی دقیقتر این انواع فیلتر هوا میپردازیم:
فیلتر هوا کاغذی یا سلولوزی
این نوع، رایجترین فیلتر هوا است و از یک لایه فوم تزریقی در اطراف و کاغذ چینخورده در وسط تشکیل شده است. قیمت پایین تولید این فیلتر، اصلیترین دلیل استفاده گسترده از آن است. با این حال، همین امر باعث شده تا کارگاههای کوچک زیادی به تولید این نوع فیلتر بپردازند که کیفیت برخی از آنها پایین است. رنگ زرد کاغذ و فوم اسفنجی نارنجیرنگ اطراف آن، از مشخصات این فیلترها است.
فیلتر هوا با مواد مصنوعی تخت
کاغذ استفاده شده در این فیلترها ضخیمتر و از جنس مصنوعی است و قاب نگهدارنده آن نیز از پلاستیک ساخته میشود. قیمت این فیلترها نسبت به نمونههای کاغذی بالاتر است و نمونههای تقلبی و کارگاهی آن کمتر دیده میشود.
فیلتر هوای کتان
در ساخت این فیلترها از لایههای پارچه کتان که روی هم قرار گرفته و در قالب یک توری فلزی محکم شدهاند، استفاده میشود. این ساختار چند لایه باعث جذب بهتر آلایندهها و ناخالصیها میشود و کارایی فیلتر در طول زمان کمتر کاهش مییابد. به همین دلیل، عمر این فیلترها بالاست و قیمت آنها نیز از دیگر انواع فیلتر بیشتر است که استفاده از آنها را برای خودروهای اقتصادی و ارزانقیمت کمتر مناسب میسازد.
فیلتر هوای اسفنجی
این نوع فیلتر بیشتر در خودروهای دیزلی و خودروهای بنزینی با موتورهای پرقدرت و مسابقهای کاربرد دارد. در ساخت آنها از فوم پلییورتان استفاده میشود که قدرت جذب بالایی در برابر آلایندهها و گرد و غبار دارد. انعطاف خوب این فوم نیز به افزایش طول عمر فیلتر کمک میکند. فیلترهای اسفنجی قابلیت شستشو و استفاده مجدد را دارند که این ویژگی، عمر و البته قیمت آنها را افزایش میدهد، اما عملکرد خوب آنها ارزش این هزینه را بالا میبرد.
فیلتر هوا قارچی
این نوع فیلتر هوا از جنس اسفنجی بوده و شکلی شبیه به قارچ دارد. سطح مقطع زیاد آن باعث ورود حجم زیادی از هوا به موتور میشود. این نوع فیلتر معمولاً برای موتورسیکلتها و دستگاههای صنعتی نیز استفاده میشود و برای استحکام بیشتر، یک لایه توری شکل فلزی روی آن قرار دارد.
فیلتر هوا پنبه ای
این فیلترها از جمله انواع فیلتر هوای قابل شستشو و استفاده چندباره هستند و معمولاً کمتر دیده میشوند. در ساخت آنها از پارچههای پنبهای برای تصفیه هوای ورودی به موتور استفاده میشود. معمولاً پس از چند بار استفاده و شستشو، باید آنها را تعویض کرد زیرا منافذ موجود در سطح آنها از حد استاندارد بیشتر شده و عمل تصفیه هوا به خوبی انجام نمیگیرد.
فیلتر هوا اسپرت
این نوع فیلتر به شکل استوانه یا مخروطی و در برخی موارد به صورت دایرهای برای خودروهای قدیمی پرقدرت تولید میشود. تبلیغات این فیلترها اغلب بر رساندن هوای خنکتر و حجم بیشتر هوا به موتور و در نتیجه افزایش قدرت آن تاکید دارد. این فیلترها معمولاً از نوع قابل شستشو با عمری بیش از 80 هزار کیلومتر هستند و به دلیل سطح مقطع بالا، حجم هوای بیشتری را از خود عبور میدهند. همچنین، امکان قرار دادن آنها در فاصله دورتری از موتور، هوای سردتری را به سیلندرها میرساند. با این حال، به دلیل قیمت بالا، نمونههای تقلبی و بیکیفیت آنها در بازار فراوان است که توانایی تصفیه هوای مناسب را ندارند و به مرور زمان به موتور آسیب میرسانند.
دستهبندی فیلترهای هوا در خودرو
به طور کلی، میتوان انواع فیلتر هوا در خودروها را بر اساس محل قرارگیری و وظیفهای که بر عهده دارند، به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- فیلتر هوای موتور
- فیلتر هوای کابین
در ادامه به بررسی نقش هر یک از این فیلترها میپردازیم.
چرا استفاده از فیلتر هوای مناسب برای موتور ضروری است؟
همانطور که پیشتر اشاره شد، فیلتر هوای موتور نقش حیاتی در سلامت و عملکرد موتور خودرو دارد. استفاده از یک فیلتر هوای مناسب و با کیفیت میتواند از ورود آلودگیها به داخل موتور جلوگیری کرده و عمر مفید آن را افزایش دهد. آیا میدانستید که عدم تعویض به موقع فیلتر هوا میتواند منجر به مشکلات جدی در موتور شود؟ در صورت هرگونه خرابی موتور شما میتوانید از امداد خودرو جاده ای 1595 استفاده نمایید.
تاثیرات منفی فیلتر هوای کثیف بر عملکرد موتور و مصرف سوخت
یک فیلتر هوای کثیف و مسدود میتواند جریان هوای ورودی به موتور را محدود کند. این امر باعث میشود که موتور برای تولید قدرت مورد نیاز، سوخت بیشتری مصرف کند. در نتیجه، مصرف سوخت خودرو افزایش یافته و عملکرد آن نیز کاهش مییابد. علاوه بر این، ورود آلودگیها به داخل موتور میتواند به مرور زمان باعث آسیب به قطعات حساسی مانند سنسورها، سوپاپها و پیستونها شود.
برای تعویض فیلتر هوا چه زمانی اقدام کنیم؟
زمان تعویض فیلتر هوا یکی از مهمترین نکاتی است که هر صاحب خودرو باید به آن توجه داشته باشد. به طور کلی، توصیه میشود که فیلتر هوای موتور هر 10 تا 15 هزار کیلومتر یا حداقل سالی یک بار تعویض شود. با این حال، این بازه زمانی میتواند بسته به شرایط آب و هوایی و میزان آلودگی هوا در منطقه شما تغییر کند.
نشانههای کلیدی فرا رسیدن زمان تعویض فیلتر هوای موتور
چگونه میتوان فهمید که زمان تعویض فیلتر هوا فرا رسیده است؟ برخی از نشانههای کلیدی عبارتند از:
- افزایش مصرف سوخت
- کاهش قدرت و شتاب موتور
- صدای غیرعادی از موتور
- روشن شدن چراغ چک موتور
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است در اسرع وقت نسبت به بررسی و تعویض فیلتر هوا اقدام کنید.
توصیههای کارشناسان برای فواصل تعویض فیلتر هوا
کارشناسان رایاکو توصیه میکنند که علاوه بر توجه به کیلومتر کارکرد خودرو، به طور دورهای (مثلاً هر ماه یک بار) فیلتر هوا را از نظر ظاهری بررسی کنید. اگر فیلتر بسیار کثیف و مسدود به نظر میرسد، حتی اگر هنوز به کیلومتر توصیه شده برای تعویض نرسیده باشید، بهتر است آن را تعویض کنید.
آیا فیلترهای هوای قابل شستشو جایگزین مناسبی هستند؟
فیلترهای هوای قابل شستشو میتوانند یک گزینه اقتصادی و پایدار باشند، اما نکاتی را باید در نظر گرفت. این فیلترها نیاز به مراقبت و شستشوی دورهای دارند و اگر به درستی تمیز و روغنکاری نشوند، ممکن است عملکرد مطلوبی نداشته باشند. همچنین، برخی از کارشناسان معتقدند که فیلترهای کاغذی در جذب ذرات بسیار ریز بهتر عمل میکنند.
علائم هشدار دهنده خرابی فیلتر هوا
علاوه بر نشانههای فرا رسیدن زمان تعویض، برخی علائم نیز میتوانند نشاندهنده خرابی فیلتر هوا باشند:
افزایش غیرعادی مصرف سوخت و ارتباط آن با فیلتر هوا
همانطور که گفته شد، یک فیلتر هوای مسدود میتواند باعث افزایش مصرف سوخت شود. اگر متوجه شدهاید که خودروی شما نسبت به قبل سوخت بیشتری مصرف میکند، یکی از دلایل احتمالی میتواند کثیف بودن فیلتر هوا باشد.
افت توان و شتاب موتور زنگ خطر برای فیلتر هوا
اگر هنگام رانندگی احساس میکنید که خودروی شما قدرت و شتاب سابق را ندارد، ممکن است فیلتر هوا به درستی کار نکند و هوای کافی به موتور نرسد.
احتراق ناقص موتور و نقش فیلتر هوای آلوده
ورود هوای آلوده به موتور میتواند منجر به احتراق ناقص شود. این امر میتواند باعث لرزش موتور، ریپ زدن و کاهش راندمان کلی خودرو شود.
مشکل در روشن شدن خودرو آیا فیلتر هوا مقصر است؟
در موارد نادر، یک فیلتر هوای بسیار کثیف و مسدود میتواند جریان هوا را به قدری محدود کند که روشن شدن موتور با مشکل مواجه شود.
مقایسه انواع فیلتر هوا
| نوع فیلتر | جنس | قابلیت شستشو | قیمت | عملکرد | طول عمر |
| کاغذی | سلولز | خیر | کم | متوسط | کوتاه |
| کتان | پارچه روغنی | بله | زیاد | خوب | متوسط به بالا |
| اسفنجی | پلییورتان | بله | متوسط به بالا | عالی | متوسط به بالا |
زمان تعویض توصیه شده برای انواع فیلتر هوا
| نوع فیلتر | بازه زمانی توصیه شده برای تعویض | ملاحظات |
| فیلتر هوای موتور (کاغذی) | 10,000 – 15,000 کیلومتر یا 1 سال | بسته به شرایط آب و هوایی و آلودگی |
| فیلتر هوای موتور (کتان/اسفنجی) | بسته به نوع و دستورالعمل سازنده | نیاز به شستشو و روغنکاری دورهای |
پرسشهای متداول
آیا میتوان فیلتر هوا را تمیز کرد و دوباره استفاده نمود؟
بله، برخی از انواع فیلتر هوا مانند فیلترهای کتان و اسفنجی قابلیت شستشو و استفاده مجدد را دارند. اما فیلترهای کاغذی معمولاً یک بار مصرف هستند.
آیا تعویض فیلتر هوا تاثیری بر مصرف سوخت دارد؟
بله، یک فیلتر هوای تمیز میتواند به بهبود احتراق و کاهش مصرف سوخت کمک کند.
چگونه میتوان فیلتر هوای خودرو را تعویض کرد؟
تعویض فیلتر هوا معمولاً کار سادهای است و میتوانید آن را خودتان انجام دهید. برای این کار، کافی است محفظه فیلتر هوا را پیدا کرده، فیلتر قدیمی را خارج کرده و فیلتر جدید را جایگزین کنید.
آیا نوع فیلتر هوا بر عملکرد خودرو تاثیر میگذارد؟
بله، برخی از انواع فیلتر هوا مانند فیلترهای کتان و اسفنجی ممکن است به دلیل جریان هوای بهتر، تاثیر جزئی بر عملکرد خودرو داشته باشند.
اگر فیلتر هوا به موقع تعویض نشود چه اتفاقی میافتد؟
عدم تعویض به موقع فیلتر هوا میتواند منجر به افزایش مصرف سوخت، کاهش قدرت موتور و آسیب به قطعات داخلی موتور شود.
از کجا میتوان فیلتر هوای مناسب برای خودرو را تهیه کرد؟
شما میتوانید انواع فیلتر هوا با کیفیت و مناسب برای خودروی خود را از فروشگاههای لوازم یدکی معتبر مانند رایاکو تهیه کنید.
نتیجه گیری
در پایان، میتوان گفت که فیلتر هوا یک قطعه کوچک اما بسیار مهم در خودرو است که نقش بسزایی در عملکرد صحیح موتور، کاهش مصرف سوخت و افزایش طول عمر آن دارد. توجه به زمان تعویض فیلتر هوا و همچنین آگاهی از علائم خرابی فیلتر هوا میتواند به شما در نگهداری بهتر از خودروی خود کمک کند. به یاد داشته باشید که رایاکو، معتبرترین ارائه دهنده محصولات برندهای داخلی و خارجی خودرو در ایران، همواره در کنار شماست تا بهترین و با کیفیتترین قطعات را برای خودروی شما فراهم کند. از اینکه تا انتهای این مقاله با رایاکو همراه بودید، سپاسگزاریم. رایاکو صمیمانه از همراهی شما تا پایان این مقاله قدردانی میکند.

